Waterstof

Waterstof is feitelijk geen brandstof maar een drager van energie. Een auto op waterstof is vrijwel identiek aan een elektrische auto, behalve dat energie wordt opgeslagen in Waterstof in plaats van in de batterij.

Waterstof wordt verkregen door middel van elektrolyse van water. In dit proces wordt water (HO₂) opgesplitst in waterstof (H₂) en zuurstof (O). Wanneer deze twee elementen worden gecombineerd in een brandstofcel in de auto, wordt elektriciteit gegenereerd. De elektriciteit die door de brandstofcel wordt geproduceerd, drijft een elektrische motor aan, net als bij een elektrische auto. Het enige ‘afvalproduct’ is water.

In de basis kan iedereen op waterstof rijden. In de praktijk zullen vooral transportbedrijven de overstap gaan maken op waterstof, omdat de kosten eerst nog te hoog zullen zijn voor particulieren. Hoe meer kilometers je maakt, hoe goedkoper de investering van het rijden op waterstof wordt.

De gemiddelde actieradius ligt nu rond de 500 kilometer maar er zijn OEM’ers zoals Mercedes die al waterstoftrucks hebben die een actieradius hebben van 1000 kilometer. Met alle ontwikkelingen in de waterstof techniek valt niet uit te sluiten dat dit in de toekomst nog hoger komt te liggen.

Jazeker. Waterstoftanks worden omhuld door verschillende lagen van kevlar en koolstofvezel, waardoor ze bij een ongeluk altijd intact blijven. Daarnaast wordt bijvoorbeeld bij het tanken een verbinding gemaakt tussen het tankstation en het voertuig, waarbij er pas getankt kan worden als alle parameters (zoals temperatuur en druk) op groen staan. Veiligheid staat voorop! 

Groene waterstof wordt geproduceerd door water te splitsen met duurzame elektriciteit uit zon of wind, waardoor er helemaal geen CO₂ vrijkomt. Dit is de schoonste vorm van waterstof en wordt steeds vaker ingezet voor zero-emissie transport, zoals waterstofvrachtwagens.

Blauwe waterstof wordt gemaakt uit aardgas, maar bij dit proces wordt de vrijkomende CO₂ afgevangen en opgeslagen. Hierdoor is de uitstoot ongeveer 90% lager dan bij grijze waterstof. Het is een tussenoplossing voor sectoren die nog niet volledig op groene waterstof kunnen overstappen.

Grijze waterstof wordt ook geproduceerd uit aardgas, maar dan zonder CO₂-afvang. Dit is de meest vervuilende variant, met een hoge CO₂-uitstoot. Momenteel wordt grijze waterstof nog het meest gebruikt, vooral in de industrie, maar vanwege klimaatdoelen wordt er steeds meer ingezet op groene alternatieven.

Waterstof wordt gemaakt door een proces waarbij moleculen worden gesplitst om waterstofgas (H₂) vrij te maken. De meest duurzame methode is elektrolyse, waarbij water met elektriciteit wordt gesplitst in waterstof en zuurstof. Als deze elektriciteit afkomstig is van hernieuwbare bronnen zoals zon of wind, spreken we van groene waterstof.

Waterstof is geen brandstof die je verbrandt, maar een energiedrager. In een waterstofvoertuig wordt waterstof omgezet in elektriciteit, waarbij alleen waterdamp vrijkomt tijdens het rijden. Dat maakt waterstof lokaal emissievrij en vooral interessant voor zwaar transport met vaste routes en hoge energievraag.

Het verschil met andere brandstoffen zoals Bio-CNG, Bio-LNG of HVO100 is dat die direct verbrand worden in een motor en vandaag al grootschalig inzetbaar zijn met bestaande voertuigen en infrastructuur. Waterstof vraagt nog om nieuwe voertuigen en een verder groeiend netwerk, terwijl biobrandstoffen nu al zorgen voor directe CO₂-reductie in de praktijk.

Rijden op waterstof biedt een aantal duidelijke voordelen, vooral voor zwaar en intensief transport. Waterstofvoertuigen stoten tijdens het rijden geen CO₂ of andere uitlaatgassen uit en hebben een grote actieradius, vergelijkbaar met diesel. Daarnaast gaat tanken snel, vaak binnen enkele minuten, wat belangrijk is voor voertuigen die veel uren maken.

Waterstof is vooral interessant voor toepassingen waar batterij-elektrisch minder geschikt is, zoals zwaar langeafstandstransport of vaste logistieke routes. In combinatie met groene waterstof kan het een belangrijke rol spelen in een toekomstbestendig transportsysteem, naast andere duurzame brandstoffen.

Rijden op waterstof heeft ook duidelijke aandachtspunten. De beschikbaarheid van voertuigen en tankstations is nog beperkt, waardoor de inzet nu vooral geschikt is voor specifieke routes en toepassingen. Daarnaast liggen de kosten van waterstof en voertuigen momenteel hoger dan bij andere duurzame alternatieven.

Ook is waterstof alleen echt duurzaam wanneer het groen wordt geproduceerd met hernieuwbare energie. Die productie is nog schaars en energie-intensief. Daardoor is waterstof voor veel bedrijven vandaag nog geen directe of schaalbare oplossing, maar vooral een optie voor de langere termijn.

De actieradius van een gemiddelde waterstoftruck ligt tussen de 600 en 1.000 kilometer op één tank, afhankelijk van voertuigtype, belading en rijomstandigheden. Daarmee zit waterstof in dezelfde range als diesel en is het geschikt voor lange ritten zonder tussentijds laden of tanken.

Waterstof wordt afgerekend in kilo’s omdat het een gas is en geen vloeistof zoals diesel of benzine. Het volume van waterstof verandert sterk door druk en temperatuur. Eén liter zegt daardoor weinig over hoeveel energie je daadwerkelijk tankt.

Een kilo waterstof staat wél vast en bevat altijd dezelfde hoeveelheid energie. Door in kilo’s te meten, weet je precies wat je tankt en kun je het verbruik en de kosten eerlijk en duidelijk vergelijken. Dat is betrouwbaarder voor zowel gebruiker als leverancier.

Ja, rijden op waterstoftrucks is veilig. Waterstofvoertuigen en tankinstallaties voldoen aan strenge internationale veiligheidsnormen en zijn uitgerust met meerdere beveiligingssystemen, zoals drukventielen, lekdetectie en automatische afsluiting bij afwijkingen.

Waterstof is bovendien lichter dan lucht en verdwijnt bij een lek snel omhoog, waardoor het zich niet ophoopt. In combinatie met duidelijke tankprocedures en moderne technologie is het gebruik van waterstof in trucks minstens zo veilig als andere gangbare brandstoffen.

Je kunt waterstof tanken bij een groeiend netwerk van waterstoftankstations in Europa. Deze stations zijn vooral gericht op zwaar transport en liggen steeds vaker langs belangrijke logistieke corridors en in industriële regio’s.

Voor een actueel overzicht van waterstoftankstations kun je gebruikmaken van h2stations.org. Daarnaast vind je in de OG Clean Fuels app en via onze website informatie over waterstoflocaties binnen en rondom ons netwerk, zodat je eenvoudig je routes kunt plannen.

Ja, waterstof tanken in het buitenland is mogelijk. In verschillende Europese landen, zoals Duitsland, Frankrijk, België en Scandinavië, is al een netwerk van waterstoftankstations beschikbaar, vooral langs internationale transportcorridors.

De beschikbaarheid verschilt wel per land en regio. Daarom is het verstandig om je route vooraf te plannen via platforms zoals h2stations.org of de OG Clean Fuels app, zodat je zeker weet waar je onderweg kunt tanken.

Nee, een bestaand diesel-, CNG- of LNG-voertuig kan niet worden omgebouwd naar waterstof. Waterstof vraagt om een speciaal ontworpen voertuig met een brandstofcel, hogedruktanks en een elektrisch aandrijfsysteem. Dat is fundamenteel anders dan een verbrandingsmotor.

Wil je op waterstof rijden, dan heb je dus een specifieke waterstoftruck nodig die hiervoor is ontwikkeld door de fabrikant. Daarom kiezen veel bedrijven vandaag eerst voor duurzame brandstoffen die wél direct inzetbaar zijn in hun huidige vloot, en kijken ze parallel naar waterstof als optie voor de toekomst.

• Grijze waterstof
  Wordt geproduceerd uit aardgas. Hierbij komt CO₂ vrij, waardoor deze vorm niet duurzaam is.

• Blauwe waterstof
  Wordt ook gemaakt uit aardgas, maar de vrijgekomen CO₂ wordt afgevangen en opgeslagen. Dit verlaagt de uitstoot, maar is niet volledig emissievrij.

• Groene waterstof
  Wordt geproduceerd via elektrolyse met hernieuwbare energie zoals zon en wind. Hierbij komt geen CO₂ vrij en dit is de meest duurzame vorm van waterstof.